De Japanse taal (het schrift)

Binnen aikido krijgen we niet snel te maken met Japanse tekens. We zien ze vooral als decoratie op banden en muren. Ook hebben mensen vaak hun naam op hun mouw of heup staan. Hoewel het niet belangrijk is om deze Japanse tekens te kennen vinden veel mensen het Japanse schrift wel heel interessant.

Het Japans kent 3 schriften:

  • Kanji
  • Hiragana
  • Katakana

Kanji

Kanji Japanse Tekens Aikido Almere
Oud gezegde in kanji

Kanji zijn Chinese karakters. Elk karakter heeft een betekenis en een of meerdere mogelijke uitspraken. Kanji worden op een bepaalde volgorde geschreven (linksboven naar linksonder, rechtsboven naar rechtsonder).

Deze volgorde zorgt ervoor dat een geoefende hand elk karakter zonder moeite kan schrijven, zorgvuldig en gebalanceerd. Het nadeel is dat je wel in je hoofd moet hebben zitten hoe het karakter eruit ziet, en dat is een aardige klus!

Er zijn bijna 2000 karakters die tot de “standaard” behoren. Deze 2000 karakters kun je in de krant tegenkomen. De meeste Japanners zijn in staat deze 2000 te lezen, maar vaak kunnen ze er ongeveer 1500 zelf schrijven. Onder jongeren ligt de schrijfvaardigheid nog lager, aangezien zij vaak de uitspraak intoetsen op hun computer en het goede karakter vervolgens uit een lijstje kiezen.

Hiragana

Kanji hebben vaak meerdere uitspraken en worden in het Japans vaak samen gebruikt met hiragana. Dit ronde schrift dient ter aanvulling en maakt duidelijk hoe een bepaalde kanji uitgesproken moet worden. Sommige woorden bestaan uit enkel hiragana of enkel kanji. Karakters in het hiragana zijn eigenlijk altijd een medeklinker gevolgd door een klinker. Uitzonderingen zijn de klinkers zelf, en de letter n, die ook op zichzelf voorkomt. Er zijn 46 basis karakters in het hiragana. Daarnaast zijn er nog een aantal combinaties mogelijk voor een verdere variatie in uitspraak.

Katakana

Katakana Kaart Japanse Tekens Aikido Almere
Katakana Kaart

Het katakana alphabet is wat hoekiger dan hiragana. Het kent basis karakters voor dezelfde 46 klanken en dezelfde uitgebreidere combinaties. Het katakana wordt vooral gebruikt voor buitenlandse woorden en om ergens nadruk op te leggen. In stripverhalen bijvoorbeeld staan er geregeld geluiden geschreven in katakana. Ook buitenlandse namen worden in katakana geschreven, en dit is dan ook het schrift wat je voornamelijk ziet op de mat bij aikido. Hiernaast zie je een overzicht met de standaard katakana karakters.

Individuele karakters in het hiragana en katakana kennen geen betekenis.

Je naam in het Japans

Wil je weten hoe je je naam in het Japans moet schrijven? Dit is soms lastiger dan het lijkt. Sommige klanken zijn moeilijk te maken met Japanse karakters. Gelukkig heeft Maarten een jaar in Japan gewoond en kan hij Japans schrijven. Je kunt het dus altijd aan de leraar vragen.

De Japanse taal (de uitspraak)

Aikido is een Japanse sport, en er wordt veelvuldig gebruik gemaakt van Japanse termen. Het Japans is een taal met weinig tonen, en verschilt daarin sterk van het Chinees. De Japanse taal heeft een makkelijke en regelmatige uitspraak. Wel zijn veel homonymen (woorden die hetzelfde klinken maar een andere betekenis hebben) in het Japans.

Die betekenis wordt vaak duidelijk uit de context. Dit maakt het soms lastig voor beginners, maar het went vanzelf. Over het algemeen is de uitspraak erg regelmatig, en er zijn bijna vaste regels voor wanneer uitzonderingen op kunnen treden. Of ze daadwerkelijk optreden is wel iets wat je moet leren.

Klemtoon

Japanse taal uitspraak
Japanse sake vaten

De basis van de Japanse uitspraak is dat er geen echte klemtoon is, het kleine beetje klemtoon wat er is ligt op de eerste lettergreep. Waar veel mensen in de sushibar “wasabi” bestellen, horen zij dus eigenlijk “wasabi” te zeggen. Sommige mensen, vooral degene voor wie Engels hun moedertaal is, hebben er een handje van “aikido” te zeggen, maar ook dat hoort dus “aikido” te zijn. “sake” hoort “sake” te zijn, etc.

Uitspraak van letters

Veel van de Japanse “letters” worden net zo uitgesproken als in het Nederlands, maar er zijn enkele uitzonderingen:

  • de j wordt als harde klank uitgesproken (zoals in het Engels), zoals in bijvoorbeeld “Jakarta”.
  • de y wordt als zachte j uitgesproken, zoals in bijvoorbeeld “ja”.
  • het Japans kent geen echte “r” of “l” klank, hun “r” wordt uitgesproken als een kruising tussen die twee.

In het Japans zijn er naast de letter “n” geen losse medeklinkers, een medeklinker wordt altijd gevolgd door een klinker. Toch hebben de Japanners er een handje van in sommige combinaties, en aan het einde van een woord, sommige klinkers niet uit te spreken. Dit gebeurd regelmatig bij de “u” en soms ook bij de “o”. Dit gegeven wordt gebruikt om westerse namen die eindigen in een medeklinker toch te kunnen schrijven. Tevens zie je het terug bij termen als “onegai shimasu” waar de laatste u vaak weggelaten wordt.

Uitzonderingen

Ook zijn er nog enkele variaties mogelijk. Deze variaties moet je zelf leren, maar zijn wel consequent.

  • voor een m, p of b klinkt een “n” meer als “m”, soms wordt het woord met een “m” geschreven om dit weer te geven.
  • een “scherpe” klank kan veranderen in een “vibrerende” klank, terwijl het karakter en betekenis gelijk blijven:
    • “k” kan “g” worden
    • “s” kan “z” worden
    • “t” kan “d” worden
    • “h” kan “b” of “p” worden

Al met al is de Japanse uitspraak simpel, en een van de makkelijkste delen van de taal om te leren. Het enige wat we ons even aan hoeven te wennen is de correcte uitspraak van de letter j. Bijvoorbeeld in “dojo“, “judo” en “jiu-jiutsu”.