Binnen aikido wordt er veel gebruik gemaakt van Japanse woorden, waarvan zelfs sommige leraren de betekenis niet altijd weten. Hieronder vind je een lijst met informatie over de uitspraak en een letterlijke en indien nodig figuurlijke vertaling (zoals het binnen Aikido gebruikt wordt). Sommige woorden kun je aanklikken voor meer (achtergrond)informatie. De vertalingen gemarkeerd met een * zijn niet volledig, klik op de link voor meer informatie.
De Japanse uitspraak is soms anders dan de Nederlandse, maar wel heel gestructureerd. De J wordt als harde klank uitgesproken, net als in het Engels, terwijl de y de zachte j klank aangeeft zoals in het Nederlands.
De g wordt uitgesproken als een harde klank, zoals in “goal”
De klinker i wordt afzonderlijk uitgesproken ei klinkt dus meer als ee, en ui als oe-i.
Wil je meer weten over de uitspraak van het Japans? Kijk hier. Ook hebben we informatie over het schrift en de interpretatie van het Japans.
| Begrip | Uitspraak | Letterlijk | Figuurlijk |
|---|---|---|---|
| Aikido | Ai-kie-do | Harmonie, spirit, weg | Weg van harmonie en innerlijke kracht |
| do-djo | plaats van de weg | trainingsruimte/plek | |
| tatami | ta-ta-mie | (rieten)mat | mat |
| Keiko | Kee-ko | Bestuderen van het oude | Training |
| Kamiza | ka-mie-za | hoge zetel | hoge zetel/altaar |
| shomen | sjo-men | juiste richting | richting portret/altaar |
| obi | o-bie | band | band |
| dougi | do-gie | pak van de weg | trainingspak |
| keikogi | kee-ko-gie | trainingspak | trainingspak |
| hakama | ha-ka-ma | plooibroek | plooibroek |
| sensei | sen-see | eerder levende | leraar |
| seito | see-to | ongevormd leven | leerling |
| deshi | de-sjie | leerjongen | leerling |
| senpai/sempai | sem-pai | eerdere groep(slid) | senior |
| kohai | ko-hai | latere groep(slid) | junior |
| aite | ai-te | andere hand | tegenstander/partner |
| tori | to-rie | persoon die neemt | uitvoerder van techniek |
| nage | na-ge | persoon die werpt | uitvoerder van techniek |
| uke | oe-ke | persoon die ontvangt | aanvaller |
| rei | ree | beleefdheid/buiging | beleefdheid/buiging |
| hai | hai | ja | ja/begrepen ("uhu") |
| un | oen | oke | oke/begrepen ("uhu") |
| iie | ie-je | nee | nee |
| aisatsu | ai-sa-tsoe | (be)groeten | (be)groeten |
| onegai shimasu | o-ne-gai-sjie-mas | ik doe een verzoek | alsjeblieft |
| arigato gozaimashita | a-rie-ga-to go-zai-ma-sjta | heel erg hartelijk bedankt | dank u wel |
| yoroshiku onegaishimasu | yo-ro-sjie-koe o-ne-gai-sjie-mas | Goede verstandshouding alsjeblieft* | Aangenaam kennis te maken* |
| seiza | see-za | rechtop/correct zitten | op knieën zitten, tenen plat |
| kiza | kie-za | geknield zitten | op knieën zitten, tenen in mat |
| shikko | sjiek-ko | knie beweging | knielopen |
| tatte | tat-te | ga staan | ga staan |
| kiritsu | ki-rie-tsu | (het) opstaan | (het) opstaan |
| suwatte | soe-wat-te | ga zitten | ga zitten |
| matte | mat-te | wacht (opdracht) | wacht (opdracht) |
| hajime | ha-djie-me | begin (opdracht) | begin (opdracht) |
| yame | ya-me | stop (opdracht) | stop (opdracht) |
| ue | oe-we | boven/op | boven/op |
| shita | sjie-ta | beneden/onder | beneden/onder |
| mae | Maai | voor | voor |
| ushiro | oe-sjie-ro | achter | achter |
| migi | mie-gie | rechts | rechts |
| hidari | hie-da-rie | links | links |
| naka | na-ka | midden | midden |
| uchi | oe-tsjie | binnen | binnen |
| soto | so-to | buiten | buiten |
| omote | o-mo-te | open/zichtbaar/voor | open/zichtbaar/voor |
| ura | oe-ra | rug/verborgen/achter | rug/verborgen/achter |
| waza | wa-za | techniek/oefening/studieobject | techniek/oefening |
| tachiwaza | ta-tjie-wa-za | staande techniek | staand uitvoeren |
| suwariwaza | soe-wa-rie-wa-za | zittende techniek | zittend uitvoeren |
| hanmi handachiwaza | han-mie-han-da-tjie-wa-za | halfstaande techniek | uke staat, tori zit |
| shizentai | sjie-zen-tai | natuurlijk lichaam | natuurlijke houding |
| hanmi | han-mie | half lichaam | houding met 1 been voor |
| ai hanmi | ai han-mie | bijpassend half lichaam | beide zelfde kant voor |
| gyaku hanmi | gja-koe han-mi | tegenovergesteld half lichaam | spiegelbeeld |
| torifune | to-rie-foe-ne | boot trekken | roeien/roeibeweging |
| tai-sabaki | tai-sa-ba-kie | lichaamsverplaatsing | lichaamsverplaatsing |
| ashi-sabaki | a-sjie-sa-ba-kie | voetverplaatsing | te zetten stappen |
| te-sabaki | te-sa-ba-kie | handverplaatsing | bewegingen van de hand |
| kokyu | ko-kyu | ademhaling | ademhaling |
| ma-ai | ma-ai | afgestemde ruimte | afstand |
| ukemi | oe-ke-mie | ontvangend lichaam | rollen/rol van uke |
| kamae | ka-maai | houding | houding |
| zanshin | zan-sjin | overgebleven geest | aandacht en houding na afronden techniek |
| reigi | ree-gie | etiquette | beleefdheid/etiquette |
| kuzushi | ku-zu-sjie | het slopen (van een gebouw) | balans verstoring |
| kihon | kie-hon | basis wortel | basis |
| ki no nagare | kie-no-na-ga-re | stroom van energie | vloeiende techniek |
| irimi | ie-rie-mie | ingaand lichaam | ingaan |
| tenkan | ten-kan | keren | draaien met stap |
| tenkai | ten-kai | omkeren | draaien op de plaats |
| kaiten | kai-ten | omwenteling | instappen-draaien op de plaats |
| sokumen | so-koe-men | zijkant | 90 graden richting veranderen |
| tenshin | ten-sjin | omzetten | 45 graden richting veranderen |
| suri-ashi | soe-ri a-sjie | schuivend been | schuifstap op bal van voet |
| ayumi-ashi | a-yoe-mie a-sjie | wandel been | "normaal" lopen |
| okuri-ashi | o-koe-rie a-sjie | verzonden been | voorste been verder voorwaards |
| tsugi-ashi | tsoe-gi a-sjie | samengebrachte benen | achterste been sluit aan |
| chidori-ashi | tsjie-do-rie a-sjie | kievits stap | achterste been kruist voorlangs |
| katate dori | ka-ta-te do-rie | voorgeschreven vorm vastpakken | pols vastpakken |
| ryote dori | rjo-te do-rie | met beide handen pakken | twee handen op 1 pols |
| morote dori | mo-ro-te do-rie | met beide handen pakken | twee handen op 1 pols |
| ryote dori ryote mochi | rjo-te do-rie rjo-te mo-tsjie | met beide handen beide handen pakken | beide handen pakken beide polsen |
| sode dori | so-de do-rie | mouw pakken | mouw pakken |
| kata dori | ka-ta do-rie | schouder pakken | schouder pakken |
| mune dori | moe-ne do-rie | borst pakken | revers pakken |
| eri dori | e-rie do-rie | kraag pakken | kraag pakken |
| ryokata dori | rjo-ka-ta do-rie | beide schouders pakken | beide schouders pakken |
| ushiro ryote dori | oe-sjie-ro rjo-te do-rie | achterlangs beide polsen pakken | achterlangs beide polsen pakken |
| ushiro ryokata dori | oe-sjie-ro rjo-ka-ta do-rie | achterlangs beide schouders pakken | achterlangs beide schouders pakken |
| mune daka shime | moe-ne da-ka sjie-me | verwurging op borsthoogte | verwurging op borsthoogte |
| kubi shime | koe-bie sjie-me | verwurging van nek | wurggreep |
| shomen uchi | sjo-men oe-tsjie | rechte slag naar hoofd | rechte slag naar hoofd |
| yokomen uchi | jo-ko-men oe-tsjie | schuine slag naar hoofd | schuine slag naar hoofd |
| gedan tsuki | ge-dan tsjoe-kie | lage stoot | stoot naar kruis |
| chudan tsuki | tsjoe-dan tsjoe-kie | middel-hoge stoot | stoot naar borstbeen |
| jodan tsuki | djo-dan tsjoe-kie | hoge stoot | stoot naar hoofd |
| mae geri | maai gee-rie | voorwaardse trap | voorwaardse trap |
| tanto dori | tan-to do-rie | kort zwaard pakken | dolk afpakken |
| jo dori | djo do-rie | staf pakken | staf afpakken |
| jo nage | jo na-ge | staf worp | werpen met staf |
| kumi jo | koe-mie djo | set staffen | staf tegen staf |
| tachi dori | ta-tsjie do-rie | zwaard pakken | zwaard afpakken |
| kumi tachi | koe-mie ta-tsjie | set zwaarden | zwaard tegen zwaard |
| Ashi | a-shie | been/voet | been/voet |
| Hiza | hie-za | knie | knie |
| Do | do | torso/romp | torso/romp |
| Koshi | ko-shie | middel/onderrug/heup | middel/onderrug/heup |
| Senaka | se-na-ka | midden van de rug | rug/wervelkolom |
| Hara | ha-ra | abdomen/buik | buik |
| Kubi | koe-bi | nek/hals | nek/hals |
| Atama | a-ta-ma | hoofd | hoofd |
| Me | me | oog | oog |
| Kata | ka-ta | schouder | schouder |
| Ude | oe-de | arm | arm |
| Hiji | hie-djie | elleboog | elleboog |
| Te | te | hand | hand |
| Tekubi | te-koe-bi | nek van de hand | pols |
| Kote | ko-te | kleine hand | onderarm |
| Yubi | joe-bie | vinger | vinger |
| shougatsu | sjoo-ga-tsoe | correcte maan | niewjaar |
| mochi | mo-tjie | rijst cake | rijst cake |
| souji | soo-djie | grote schoonmaak | grote (lente) schoonmaak |
| hanami | ha-na-mie | bloemkijken | picknicken onder de bloesems |